Development cooperation and the new European Parliament.

Judith Sargentini, ECDPM Great Insights magazine, Spring/Summer 2019 Special Edition (Volume 8, Issue 2 & 3). 13-6-2019

Dear Europe, dear members of the European Parliament,

After two terms in the European Parliament, the moment has come for me to pack my boxes, archive my files and close the door behind me. These have been ten incredibly interesting years. I look back with gratitude and some pride to several achievements in which I played a role, for example, on anti-money laundering, conflict minerals and of course the report on the rule of law in Hungary. The European Parliament is a place where you can make great things happen. It is technical work, it is law-making and it is politics.

It is disheartening though to see that some of the other topics I worked on relentlessly for these ten years made no progress at all. In some cases, you could even argue they moved in the wrong direction. I refer to asylum and migration policies of course. Here, things have not improved, and the political debate has hardened over the past ten years.


The Challenges of migration

In December 2016, I wrote a blog for ECDPM on the challenges of migration. It was the year after the height of the ‘migration crisis’ and the EU was still very much in crisis management mode. Today, I stand by the analysis of the EU’s response that I made back then: “The EU is moving away from policy coherence for development towards a strategy where development is used for policy coherence. A lose-lose strategy where development goals will not be reached, migration flows will not be stopped, the European Union’s geopolitical ambitions will not be met, and our credibility towards our African partner countries might be lost.” Less development aid is going to those countries most in need and migration routes continue to become more dangerous. At the November 2017 AU-EU Summit in Abidjan, I saw with my own eyes African countries’ increasing scepticism towards the EU’s migration frames.

We need this generation of European leaders to break through the impasses, pursuing policy coherence for development, humane and evidence-based approaches to migration, and agreement on return and resettlement policies.

Now, two and a half years after that writing, migration remains a top political priority, and nearly every single European law on migration has been re-opened. The motivation for reviewing these laws – the idea that more effective laws will help us cope with the “migration crisis” – at the same time has made it impossible to agree on any of them. With the sole exception of the European Border and Coast Guard, which was successfully concluded in the very last weeks of the mandate, all pieces of asylum law remain stuck at the Council’s table. It is illustrative of the state of the Union that the European Border and Coast Guard was the only piece of asylum and migration law that could be concluded. An additional 10,000 people will help guard Europe’s borders. Yet, no agreement could be reached on a change of the Dublin Regulation, or to resettle the most vulnerable refugees from UNHCR camps to the EU. A law on how to measure and define migration statistics didn’t even make it through. Too political. Member states don’t see eye to eye. It can’t be sold at home. It is the humane approach as well as solidarity among member states that keeps losing out.


Open-ended business


I spent my last months as an MEP negotiating two important migration policies. The first, a recast of the “Returns Directive”, deals with the return of asylum seekers whose claim for asylum has been denied. Return is an integral part of any migration policy. Political parties differ widely, however, on how this should be organised, and these differences proved too big to overcome in election time. Experience shows that voluntary return is by far the most effective and financially sensible approach. Policies focused on forced returns sound tough, but fail to deliver, and due to the need for detention, are very costly. My proposals to invest in voluntary returns, to ensure sufficient legal redress options, to use detention only as a measure of last resort and to never lock up children proved too contentious. The next parliament will have to pick up this file. I urge you to follow a humane and evidence-based approach here, in line with human rights and international law.

The second policy I worked on these past months aimed to determine how foreign affairs funds can be spent in the future, under the Neighbourhood, Development and International Cooperation Instrument(NDICI). I did my best to safeguard development funds from the increasing pressure of the EU’s foreign policy interests. The foreign policy interests of the Union have become more prevalent in EU development policies, to the detriment of long-term and predictable poverty eradication. In this way, the EU is discrediting itself as a champion of a norms-, values- and rights-based world and of human rights worldwide. Think about how the EU has threatened that it will reduce trade and aid if developing countries do not take their people back, and how it sends people back to detention centres in Libya.


Urgent measures needed


The negotiations with the European Council still need to start. I am wary of the direction the member states may try to push the European Parliament and I bid you to pay close attention to this. Most important is to ensure that sufficient predictable funds remain available for least-developed countries to be spent on poverty eradication. The Lisbon Treaty’s article 208, my favourite article, calls for exactly this, as well as for policy coherence for development. Now that the member states want to increase flexibilities in the budget and spend ever more on migration and security, it will be a task for the next European Parliament to scrutinise the spending, to ensure the money goes to the right places and to monitor that other policies are coherent with development.

The new parliamentarians will have to take up all these challenges and new ones. We only have ten more years to go to achieve the Sustainable Development Goals. Also, if we want to keep global warming below 2 degrees, we need to ensure that the Paris Agreement is implemented as soon as possible. You have a chance to work on policies that make that happen over the next five years. The urgency of these goals was not felt strongly enough during my term. I sincerely hope it will be during yours. It must.


About the author

Judith Sargentini, Member of the European Parliament – Greens–European Free Alliance, 2009-2019

This article was published in Great Insights Volume 8, Issue 2 & 3 – Spring/Summer 2019 Special Edition

Europarlementariër Sargentini: ‘Europese middenpartijen hebben extreem-rechts salonfähig gemaakt’

Volkskrant interview door Wim Bossema. 20 mei 2019

Ze werd in het najaar een van de bekendste gezichten van het Europees Parlement: Judith Sargentini van GroenLinks. Haar portret prijkte op reclameborden en in tv-spotjes van de Hongaarse regering als toonbeeld van de vijandige Europese Unie.

Judith Sargentini, Europarlementarier voor GroenLinks, in 2018. Beeld Guus Dubbelman / de Volkskrant

Ze had zich de toorn van de Hongaarse premier Viktor Orbán op de hals gehaald met een zeer kritisch rapport over de ondermijning van de rechtsstaat in zijn land, aangenomen door het Europarlement. Sargentini ­besloot te stoppen op het hoogtepunt en staat niet op een verkiesbare plaats bij de verkiezingen van donderdag.

Hoe staat het Europees Parlement ervoor bij uw vertrek?

‘Best in goede staat, vind ik. Dat hang ik op aan de stemming over ons onderzoeksrapport over Hongarije in september, dat de instemming kreeg van tweederde van de parlementsleden, ook van rechtse. Dat betekent toch dat zij de democratie hoog in het vaandel houden, dat zij over politieke spelletjes heen kunnen springen. In het zittende parlement zijn de meeste leden pro-Europees, dat zal na de verkiezingen anders zijn.’

Inderdaad, ondanks uw succes staan rechts-nationalistische partijen als de Fidesz van Orbán, Salvini’s Lega in Italië en zelfs de nieuwe Brexit Party van Nigel Farage in de peilingen op winst. Wat betekent dat voor het parlement?

‘Ik vind dat heel zorgelijk. Extreem-rechtse regeringsleiders als Salvini en Orbán hebben de Europese Raad al min of meer stilgelegd, omdat die niet meer tot conclusies of oplossingen kan komen, bijvoorbeeld over migratie en de rechtsstatelijkheid. Ze zullen blij zijn als het Europees Parlement in net zo’n impasse geraakt. Er zijn meer landen, zoals Roemenië, Polen en Oostenrijk, die ­debat daarover niet meer zo nodig vinden. Ik ben nu in Riga op bezoek bij de Groene Partij van Letland; er gaat hier veel goed, maar ook dit land blokkeerde een serieus debat over de rechtsstaat.’

Hoe verklaart u de populariteit van nationalistisch rechts?

‘Ik wil een appèl doen op de centrumpartijen om duidelijker stelling te nemen. Die hebben de taal van nationalistisch rechts, zoals jij dat noemt, salonfähig gemaakt door die deels over te nemen. De christendemocratische fractie, de EVP, heeft lang gedacht dat de nationalisten met pappen en nathouden wel rustig konden worden gehouden, dat het zo’n vaart niet zou lopen. Daar hebben we allemaal in ­Europa de prijs voor moeten betalen.

Het heeft wel acht jaar geduurd voor Manfred Weber, de CSU-voorzitter van de EVP, zich wilde uitspreken over onze bevindingen van de situatie in Hongarije. Dat ze nu te elfder ure Fidesz als EVP-lid hebben geschorst, wist niet uit het geheugen dat ze tot voor kort volhielden dat het allemaal niet zo erg was. Anderhalve maand voor de verkiezingen nogal halfslachtig helderheid scheppen, neemt niet weg dat ze die partij de afgelopen jaren acceptabel vonden.’

De centrumpartijen lijken nu toch meer stelling te nemen? Premier Rutte viel vorige week opeens hard de anti-Europese houding van FvD-leider Thierry Baudet aan.

‘Oké, maar daarmee maakt hij niet ongedaan wat hij eerder zei, in de sfeer van ‘als het je hier niet bevalt, dan ga je maar weg’. Op die manier heeft hij toch het taalgebruik naar de extremen laten opschuiven. Hij had het ook kunnen hebben over hoe goed de Marokkaanse Nederlanders het doen vijftig jaar na het eerste gastarbeiderscontract. Een dag of tien voor de verkiezingen kun je niet ongedaan maken dat je eerder heel onvriendelijk over nieuwkomers hebt gesproken. Dat zet geen zoden aan de dijk.’

Waar komen de kiezers van die partijen vandaan, denkt u?

‘Niet van mijn electoraat in ieder geval. Ik denk van de middenpartijen, de christendemocraten, liberalen, sociaaldemocraten. Die hebben zich niet genoeg rekenschap gegeven van de economische moeilijkheden van veel burgers. En ze hebben het gemakkelijker gemaakt voor kiezers om op extreem-rechtse partijen te stemmen door hun taalgebruik over te nemen. In Beieren dacht de oppermachtige CSU de kiezers bij de AfD weg te kunnen houden door dezelfde taal te bezigen. Een grote vergissing, bleek bij de verkiezingen van oktober: kiezers gaan dan liever voor het echte werk. Ondertussen is het taalgebruik genormaliseerd; dat draai je niet zomaar terug.’

U bent er niet bij in het nieuwe Europarlement, maar hoe moet dat met een veel grotere anti-Europese sectie?

‘Ik hoop dat de collegae die blijven of erbij komen zich realiseren dat er een tandje bij moet worden gezet. Ik begrijp dat de EVP heeft gezegd geen deals te zullen sluiten met extreem-rechtse partijen. Ik zou zeggen: houd ze eraan.’

En wat gaat u doen?

‘Ik weet het nog niet. Na twintig jaar als volksvertegenwoordiger van de gemeenteraad tot het Europarlement is het mooi geweest. Ik ben nu nog druk in de campagne voor de Europese verkiezingen. Maar ik ben niet zo’n spreker voor bijeenkomsten en debatten, niet zo van de ­beste stuurlui staan aan wal. Ik wil iets praktisch doen.’