Volkskrant OPINIE – Judith Sargentini en Jesse Klaver, 13 maart 2014

In de strijd tegen belastingontwijking vindt GroenLinks de Nederlandse regering tegenover zich, schrijven Judith Sargentini en Jesse Klaver van GroenLinks. ‘In de Raad van Ministers pleit Minister Dijsselbloem actief voor geheimzinnigheid in plaats van voor transparantie.’

Het Nederlandse fiscale vestigingsklimaat en de geheimzinnigheid rondom brievenbusfirma’s faciliteren ongewenste activiteiten zoals belastingontwijking, maar ook ronduit criminele activiteiten zoals belastingontduiking, corruptie en fraude. Het Europees Parlement heeft deze week ingestemd met het voorstel van GroenLinks om een register van uiteindelijke belanghebbenden in te stellen. Dit zou een einde kunnen maken aan het schimmige systeem dat criminelen en belastingontwijkers in staat stelt hun geld veilig te stellen. In de Raad van Ministers pleit Minister Dijsselbloem echter actief tegen zo’n register; hij pleit voor geheimzinnigheid in plaats van voor transparantie.

De overeenkomst tussen belastingontwijking en -ontduiking, corruptie en fraude is dat er veelal gebruik wordt gemaakt van ingewikkelde bedrijfsstructuren en brievenbusfirma’s. Op die manier proberen criminelen hun identiteit te verschuilen en de afkomst van hun geld te verdoezelen.

Faciliteren
De Nederlandse regering faciliteert dit actief door het gunstige belastingklimaat en de steun die zij biedt aan de consultancy- en belastingadviessector. Een voorbeeld hiervan is het feit dat trustkantoren op de Nederlandse ambassade in Oekraïne de rijken van dat land wegwijs mochten maken over hoe ze gebruik kunnen maken van de belastingvoordelen die Nederland te bieden heeft. Vragen van GroenLinks hierover werden door minister Dijsselbloem van de hand gewezen. Het behoorde volgens hem tot de taak van de ambassade om dit soort voorlichting te geven.

In Nederland wordt niet alleen de identiteit van eigenaren in nevelen gehuld. Ook als het gaat om belastingafspraken tussen grote multinationals en de Nederlandse staat is het geheimzinnigheid troef.
Resultaat van dit beleid is dat Nederland op grote schaal wordt gebruikt door grote en nog grotere boeven om zwart geld door te sluizen en belasting te ontwijken. Zo had Kadhafi een brievenbusfirma in Nederland en heeft de zoon van de verdreven Oekraïense president Janoekovitsj waarschijnlijk via Nederland geld weggesluisd.

In Nederland wordt niet alleen de identiteit van eigenaren in nevelen gehuld. Ook als het gaat om belastingafspraken tussen grote multinationals en de Nederlandse staat is het geheimzinnigheid troef

16 miljard
Het is onbegrijpelijk dat de Nederlandse regering geheimzinnigheid verkiest boven transparantie en inzicht in wie wat bezit. Vorige week werd bekend dat er 16 miljard euro per jaar in Nederland wordt witgewassen. Wanneer komt Dijsselbloem tot inkeer en ziet hij in dat deze sector niet iets is om trots op te zijn?

Het Europees Parlement geeft haar steun aan openbare registers van uiteindelijke belanghebbenden. Deze registers zijn een belangrijke stap in de aanpak van witwassen, belastingontduiking en -ontwijking. Ze geven belasting- en opsporingsdiensten inzicht in bedrijfsstructuren en de uiteindelijke eigenaren van bedrijven en brievenbusfirma’s. Hiermee wordt het mensen die hun crimineel geld willen witwassen onmogelijk gemaakt om zich te verschuilen achter ingewikkelde bedrijfsstructuren en brievenbusfirma’s.

Zelfreinigend vermogen
Wanneer bovendien deze informatie publiek toegankelijk is, zal het zelfreinigend vermogen van de samenleving groter zijn. Naming and shaming zal ertoe leiden dat bedrijven zich genoodzaakt voelen hun zaakjes op orde te hebben. Ook ngo’s en onderzoeksjournalisten zullen dankzij de toegang tot het register onderzoek kunnen doen en daarmee zaken aan het licht brengen die anders onopgemerkt zouden blijven. Dan is het nieuws niet of Janoekovitsj geld heeft weggesluisd, maar dat hij geld heeft weggesluisd. En toch zegt minister Dijsselbloem tegen de Tweede Kamer dat hij niet van plan is zich actief in te zetten voor meer transparantie en het inzichtelijk maken van uiteindelijke belanghebbenden.

In de Kamer wordt schande gesproken over de welvaart van leiders als Janoekovitsj, maar zolang de Nederlandse regering zich in de Raad van Ministers verzet tegen een openbaar register van uiteindelijke belanghebbenden, maken we het hun gemakkelijk om die rijkdom te vergaren. Dijsselbloem moet niet de branche van belastingadviseurs en consultants beschermen, maar het algemeen belang. Uiteindelijk levert dat de schatkist ook veel meer op.

^{Judith Sargentini is lid van het Europees Parlement voor GroenLinks.
Jesse Klaver is lid van de Tweede Kamer voor GroenLinks.}

Vorige week werd bekend dat er 16 miljard euro per jaar in Nederland wordt witgewassen. Wanneer komt Dijsselbloem tot inkeer en ziet hij in dat deze sector niet iets is om trots op te zijn?